Grypa

Kto jest zagrożony zarażeniem się grypą?

Każdy może zarazić się grypą. Podwyższone ryzyko zarażenia się grypą występuje u osób, które:

• Mają osłabiony układ immunologiczny

• Pracują w służbie zdrowia, gdzie są częściej narażone na kontakt z drobnoustrojami grypy

• Mieszkają lub pracują z osobą chorą na grypę

• Nie zaszczepiły się przeciwko grypie

• Mieszkają wspólnie z dużą grupą osób. Może to być ośrodek mieszkalno-opiekuńczy, ośrodek pomocy społecznej, schronisko czy dom opieki.

Jak rozprzestrzenia się wirus grypy?

Grypa jest powodowana przez wirus. Wirusy są przenoszone przez powietrze w kroplach, które znajdują się tam w wyniku kaszlu, kichania lub mówienia przez osobę zarażoną. Do zarażenia dochodzi w wyniku wdychania tych kropli. Można zarazić się, dotykając powierzchni skażonej kroplami z wirusem, a następnie dotykając oczu, nosa lub ust. Dotknięcie zużytej chusteczki lub współdzielenie sprzętów kuchennych, szklanek czy szczoteczki do zębów z osobą chorą również może spowodować zarażenie.

Jakie są objawy grypy?

Objawy grypy zwykle pojawiają się nagle. Mogą trwać od kilku dni do kilku tygodni. Są to:

• Temperatura zwykle przekraczająca 100,4° F ( 38° ) oraz dreszcze

• Ból gardła i głowy

• Suchy kaszel

• Katar

• Zmęczenie i osłabienie

• Bóle mięśni

• Bóle głowy

• Wymioty i biegunka

U kogo mogą wystąpić powikłania po grypie?

W przypadku niektórych osób grypa może być bardzo ciężką chorobą. Ryzyko powikłań jest wyższe u poniższych osób:

• Dzieci poniżej 5. roku życia

• Dorośli od 65. roku życia

• Osoby z przewlekłymi chorobami, np. cukrzycą, chorobą serca, nerek czy płuc

• Osoby mieszkające w domu opieki lub placówkach opieki długoterminowej

Bardziej narażone są także osoby z osłabionym układem immunologicznym. Dotyczy to osób, które:

• Mają HIV/AIDS

• Mają nowotwór

• Są po przeszczepie narządu

• Przyjmują leki immunosupresyjne

Jak diagnozuje się grypę?

Lekarz może podejrzewać grypę na podstawie samych objawów. Jednak inne infekcje mogą powodować objawy podobne do grypy. Grypa, RSV i COVID-19 mogą mieć podobne objawy. Aby potwierdzić diagnozę, lekarz może pobrać wymaz z nosa lub gardła za pomocą sterylnego wacika i wysłać go do laboratorium w celu przeprowadzenia badań.

Jak leczy się grypę?

Grypa zwykle ustępuje po około 7 dniach. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić leki antywirusowe. Mogą pomóc szybciej wrócić do zdrowia. Mogą również zmniejszyć ryzyko i intensywność powikłań. Aby leki mogły pomóc, należy je przyjąć jak najszybciej od pojawienia się objawów. Najlepiej je przyjąć w ciągu 48 godzin od pierwszych objawów.

Jeśli w ramach powikłań grypy wystąpi zapalenie płuc lub inna ciężka choroba, może być konieczna hospitalizacja.

Łagodzenie objawów grypy

• Pij duże ilości płynów. Między innymi wodę, soki i ciepłe zupy. Dobrą zasadą jest picie takiej ilości płynów, aby móc oddawać mocz w normalnej ilości.

• Dużo odpoczywaj.

• Zapytaj lekarza, co masz przyjmować na wysoką temperaturę i ból. Nie podawaj dziecku ani nastolatkowi aspiryny. Aspiryna może w rzadkich wypadkach wywołać poważną chorobę zwaną zespołem Reye'a. Zespół ten upośledza czynność wątroby i mózgu.

• Unikaj dymu papierosowego, nie pal i nie towarzysz palącym osobom.

• Weź ciepły, parny prysznic, aby złagodzić kaszel.

• W przypadku bólu gardła pomocne może być płukanie gardła ciepłą, słoną wodą, ssanie kostki lodu, picie gorącej wody z miodem i świeżo wyciśniętym sokiem z cytryny.

• Zadzwoń do przychodni, jeśli temperatura wynosi 100,4° F ( 38°C ) lub więcej. Zadzwoń po pomoc medyczną, jeśli czujesz zawroty głowy albo płytki oddech.

Jak chronić innych?

• Często myj ręce. Rób to zwłaszcza po kaszlnięciu lub kichnięciu. Jeśli nie możesz umyć rąk, zdezynfekuj je środkiem na bazie alkoholu (przynajmniej 60%).

• Kaszl lub kichaj w chusteczkę. Następnie wyrzuć tę chusteczkę, a ręce umyj. Jeśli nie masz chusteczki, kichaj i kaszl w zagięcie łokcia.

• Nie współdziel jedzenia, naczyń, szklanek ani szczoteczki do zębów z innymi.

• Pozostań w domu jeszcze przynajmniej 24 h po ustąpieniu temperatury lub dreszczy. Niektóre leki zmniejszają gorączkę. Mierz sobie temperaturę, kiedy przestaniesz przyjmować leki. 

Jak zapobiegać zarażeniu grypą?

• Jednym z najlepszych sposobów jest coroczne szczepienie. Eksperci zalecają, aby wszyscy, z nielicznymi wyjątkami, w wieku powyżej 6. miesiąca życia przyjmowali coroczne szczepienie przeciw grypie. Dotyczy to również kobiet w ciąży. Szczepionka przeciw grypie jest również zalecana dla osób z alergią na jaja. Porozmawiaj ze swoim lekarzem przed otrzymaniem szczepionki, jeśli:

  • Czujesz się chory w dniu planowanego szczepienia.

  • Szczepionka przeciw grypie wywołała kiedykolwiek ciężką reakcję

  • Kiedykolwiek cierpiałeś na zespół Guillain-Barré (GBS), poważną chorobę powodującą porażenie

• Lekarze zalecają szczepienie na grypę co roku zaraz, jak tylko szczepionka będzie dostępna lokalnie. Szczepy wirusów grypy mutują co roku. Także szczepionka zmienia się co roku. Dzięki temu zapobiega zarażeniu szczepem, który najprawdopodobniej będzie powodował choroby w najbliższym sezonie. Szczepionka może mieć różne postacie. Najczęściej jest podawana w postaci zastrzyku domięśniowego. W przypadku zdrowych osób niebędących w ciąży w wieku od 2 do 49 lat można stosować spray do nosa. Istnieje również bezigłowa postać szczepienia domięśniowego. Jest podawana w postaci wtrysku pod wysokim ciśnieniem przez skórę domięśniowo. W takiej postaci szczepionkę można podać osobom od 18 do 64 lat. Zapytaj lekarza, która szczepionka może być odpowiednia dla Ciebie.

• Często myj ręce. To potwierdzony sposób zapobiegania rozprzestrzenianiu infekcji.

• Noś przy sobie środek do dezynfekcji na bazie alkoholu (przynajmniej 60%). Używaj go, jeśli nie masz dostępu do wody i mydła. Następnie natychmiast umyj ręce.

• Staraj się nie dotykać oczu, nosa ani ust.

• W domu i pracy często przecieraj telefony, klawisze komputera i zabawki chusteczkami dezynfekującymi.

• Unikaj kontaktów z osobami chorymi na grypę lub z objawami grypy. Jeśli ludzie wokół Ciebie chorują na grypę, noś dobrze dopasowaną maseczkę, która zakrywa usta i nos.

Wskazówki dotyczące mycia rąk

Jednym z najlepszych sposobów zapobiegania wielu infekcjom jest mycie rąk. Jeśli opiekujesz się kimś lub odwiedzasz kogoś chorującego na grypę, myj ręce za każdym razem, gdy wchodzisz i wychodzisz z pomieszczenia. Przestrzegaj poniższych wskazówek:

• Używaj czystej, bieżącej wody i dużo mydła. Dobrze pocieraj jedną rękę o drugą.

• Czyść całą rękę, również pod paznokciami, pomiędzy palcami i aż do nadgarstków.

• Myj je przez co najmniej 20 sekund.

• Spłucz dłonie, tak aby woda spływała w dół palców, a nie w kierunku nadgarstków.

• Dokładnie osusz dłonie. Zakręć kurek i otwórz drzwi przez ręcznik papierowy.

Używaj środka do dezynfekcji rąk na bazie alkoholu

Jeśli nie masz dostępu do wody i mydła, użyj środka do dezynfekcji rąk zawierającego przynajmniej 60% alkoholu. Przestrzegaj poniższych wskazówek:

• Używaj odpowiednio dużo środka do dezynfekcji, aby pokryć całą powierzchnię rąk.

• Żwawo pocieraj jedną dłoń o drugą. Oczyść wierzchnią i wewnętrzną część dłoni, przestrzenie między palcami i nadgarstki.

• Pocieraj, aż żel wchłonie się w skórę, a dłonie będą suche. Proces powinien trwać około 20 sekund.

Zapobieganie grypie w placówkach medycznych

Grypa stwarza szczególne zagrożenie dla pacjentów w szpitalach oraz placówkach opieki długoterminowej. Aby pomóc zapobiec rozprzestrzenianiu się grypy, wiele szpitali i domów opieki stosuje następujące zasady:

• Lekarze myją ręce lub stosują środki do dezynfekcji rąk przed zbadaniem każdego pacjenta oraz po tym zabiegu.

• Osoby z grypą przebywają w izolatkach i mają oddzielną łazienkę. Mogą też współdzielić salę z innymi chorymi na grypę.

• Osoby o wysokim ryzyku zarażenia grypą, które nie są jeszcze chore, są zachęcane do przyjęcia szczepienia przeciwko grypie i zapaleniu płuc.

• Cały personel medyczny jest zachęcany lub zobowiązany do zaszczepienia się przeciwko grypie.